Περί Κοινωνίας

Συζητώντας τον τελευταίο καιρό με πολλούς νέους ανθρώπους, διεπίστωσα ότι υπάρχει μία όλο και αυξανόμενη τάση προς λογικές αναρχίας. Και λέγοντας αναρχία δεν αναφέρομαι στην κλασική έννοια τις λέξεις (σπάσιμο βιτρινών, κάψιμο αυτοκινήτων, κτλ) αλλά στην κοινωνική αντίληψη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αμφισβητούνται αλήθειες που πριν μερικά χρόνια φάνταζαν αυτονόητες και ακλόνητες. Κάπως σαν την αμφισβήτηση των αξιών που έφεραν οι σοφιστές κατά την αρχαιότητα.

Η κοινωνία είναι αναμφίβολα το βασικό θεμέλιο του πολιτισμού. Εάν οι άνθρωποι δεν σχημάτιζαν κοινωνίες, ώστε να μπορέσει να έρθει η πρόοδος, ασφαλώς θα βρισκόμασταν ακόμη στην εποχή των σπηλαίων. Ποτέ όμως δεν κερδίζεις κάτι χωρίς να χάσεις κάτι άλλο. Ο άνθρωπος τότε κέρδισε πάρα πολλά, με σημαντικότερο από όλα την ίδια του την επιβίωση, όμως αναγκάστηκε να δεχτεί να υποκύψει σε κάποιους αναγκαίους περιορισμούς. Οι περιορισμοί αυτοί, απολύτως απαραίτητοι για τον σχηματισμό και την σωστή λειτουργία της κοινωνίας, συμπεριλάμβαναν την υπακοή σε κάποιους κανόνες, τον περιορισμό της ελευθερίας, την υποχρεωτική συνεισφορά κόπου και χρόνου προς την κοινωνία, κτλ.

Τα σπίτια στα οποία όλοι μας ζούμε έχουν χτιστεί από κάποιους ανθρώπους. Το λεωφορείο που παίρνουμε για να πάμε στην δουλειά μας κάποιος πρέπει να το οδηγήσει. Τα σκουπίδια που βγάζουμε από το σπίτι μας και αφήνουμε στον σκουπιδοτενεκέ κάποιος πρέπει να τα μαζέψει. Δύσκολες δουλειές όλες αυτές, και πολλές άλλες, κάποιος όμως από όλους εμάς δεν πρέπει να τις κάνει; Πώς αλλιώς θα λειτουργήσει η κοινωνία μας; Και είναι ξεκάθαρο ότι κανένας από αυτούς τους ανθρώπους, τους μικρούς ήρωες, που κάνουν τις δουλειές αυτές δεν ήταν όνειρο και φιλοδοξία του από παιδί να κάνει μία τέτοια δύσκολη δουλειά. Μπορεί όμως κανείς να φανταστεί πως θα ήταν η ζωή μας εάν κανείς δεν εξασκούσε τα επαγγέλματα αυτά; Καταλαβαίνω γιατί μπορεί να πει κάποιος ότι δεν του αρέσει να εργάζεται, αλλά οφείλει να καταλάβει ότι η εργασία μας είναι η συνεισφορά μας στο σύνολο.

Η αυξανόμενη αναρχοκρατία στο μυαλό των ανθρώπων, ιδίως των νέων, τους έχει οδηγήσει σε μία ιδιαίτερη απέχθεια προς τις δυνάμεις τήρησης της τάξεως. Όμως οι ίδιοι άνθρωποι που αισθάνονται μίσος, θα λέγαμε, προς την αστυνομία, ποιον θα καλέσουν να τους προστατέψει εάν τους συμβεί κάτι δυσάρεστο (ληστεία, εκβιασμός, κτλ); Οι ίδιοι άνθρωποι που θα δυσανασχετήσουν που θα δουν μπροστά τους κάποιον αστυνομικό, είναι βεβαίως οι ίδιοι που θα χαρούν να τον δουν όταν νιώσουν ότι απειλούνται. Οι άνθρωποι αυτοί που θέλουν την κατάργηση της αστυνομίας, ενός ζωτικού κομματιού μίας οποιασδήποτε κοινωνίας, τι έχουν να προτείνουν ως υποκατάστατο; Τίποτα.

Η χρησιμότητα της αστυνομίας δεν συνεπάγεται φυσικά την νομική ατέλεια των αστυνομικών. Από την άλλη όμως η εχθρότητα προς ένα σώμα που είναι προορισμένο να μας προστατεύει είναι τουλάχιστον παράλογη. Θα ισχυριστεί κάποιος ότι η αστυνομία δεν λειτουργεί σωστά. Πράγματι, αλλά ποιος κλάδος λειτουργεί σωστά σε αυτήν την χώρα, η παιδεία, η δικαιοσύνη, η πολιτική, οι έμποροι; Επειδή υπάρχουν κάποιοι διεφθαρμένοι (είτε λίγοι είτε πολλοί) θα πρέπει ότι πρέπει να λιθοβολούμε τον οποιονδήποτε δάσκαλο, τον οποιονδήποτε δικαστή, τον οποιονδήποτε πολιτικό και τον οποιονδήποτε έμπορο / ελεύθερο επαγγελματία; Όχι. Τότε γιατί η αστυνομία να αποτελεί εξαίρεση;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όντας μέλος της κοινωνίας αναγκαζόμαστε να κάνουμε κάποια πράγματα που δεν μας αρέσουν, τα οποία η κοινωνία ορίζει, αλλά πώς αλλιώς θα μπορούσε να υπάρξει η κοινωνία αυτή; Άλλωστε και στην ζωή γενικότερα δεν ισχύει αυτό; Πράγματι, δεν έχουμε την ελευθερία να κάνουμε οτιδήποτε θα θέλαμε, αν αυτό είναι εκτός των κανόνων που έχει θεσπίσει το σύνολο. Και τι έγινε; Άλλωστε, μήπως η υπερβολική ελευθερία είναι τελικά ασυδοσία και βλάπτει σοβαρά την κοινωνία μας;