Δημόσια και Ιδιωτική Παιδεία

"Η Παιδεία πρέπει να είναι δωρεάν". Αυτό είναι το σύνθημα που επαναλαμβάνουν όλοι όσοι είναι κατά της αναγνώρισης των ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Το Πανεπιστήμιο όμως, η ανώτατη δηλαδή εκπαίδευση, δεν είναι η μοναδική βαθμίδα εκπαίδευσης, καθώς υπάρχει η ανώτερη, η μέση και η κατώτερη εκπαίδευση (Λύκειο, Γυμνάσιο, Δημοτικό, ακόμα και παιδικός σταθμός).

Κανένας δεν θέτει σαν θέμα την αναγνώριση των ιδιωτικών σχολείων όλων των βαθμίδων πλήν της ανώτατης. Υπάρχουν ιδιωτικοί παιδικοί σταθμοί που αναγνωρίζονται (τα παιδιά που προέρχονται από εκεί εγγράφονται χωρίς πρόβλημα στο δημόσιο Δημοτικό σχολείο), ιδιωτικά Δημοτικά που αναγνωρίζονται (οι απόφοιτοί τους γίνονται δεκτοί στο δημόσιο Γυμνάσιο) και τέλος ιδιωτικά Γυμνάσια και Λύκεια που αναγνωρίζονται (οι απόφοιτοί τους είναι αναγνωρισμένοι και έχουν δικαίωμα να δώσουν Πανελλήνιες εξετάσεις). Σε αυτές τις περιπτώσεις η αναγνώριση της ιδιωτικής Παιδείας γιατί δεν μας ενοχλεί; Γιατί δεν έχω ακούσει ποτέ κανέναν να ασχολείται με ιδιωτικά Δημοτικά σχολεία;

Γιατί επικρατεί ιδιαίτερο καθεστώς αποκλειστικά και μόνο στην ανώτατη εκπαίδευση; Ο μόνος λόγος που θα μπορούσα να φανταστώ, είναι ότι η ανώτατη εκπαίδευση θεωρείται πολύ σημαντικότερη από τις υπόλοιπες βαθμίδες και για αυτό δεν αφήνεται στα χέρια ιδιωτικών ιδρυμάτων. Στέκει όμως η λογική αυτή; Εγώ προσωπικά θεωρώ ότι η εκπαίδευση που λαμβάνουμε στα πρώτα χρόνια της ζωής μας είναι η σημαντικότερη. Πρώτον, διότι εκεί θέτουμε τις βάσεις που θα μας ακολουθήσουν σε όλη την υπόλοιπη ακαδημαϊκή μας πορεία. Είναι προφανές ότι οι βάσεις είναι πάντοτε το σημαντικότερο πράγμα, καθώς μία λάθος ή/και ανεπαρκής προετοιμασία στο Δημοτικό θα έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ακαδημαϊκή (και γενικότερα) πορεία του παιδιού. Πώς είναι δυνατόν ένα παιδί που δεν έχει κατανοήσει ούτε καν την "μέθοδο των τριών" στα Μαθηματικά να ανταποκριθεί στις ανάγκες των τάξεων του Γυμνασίου-Λυκείου; Αυτομάτως δεν αποκλείεται από την ανώτατη εκπαίδευση;

Δεύτερον, διότι αντίθετα με την ανώτερη εκπαίδευση, όπου η εκπαίδευση είναι πιο τεχνικής και επαγγελματικά προσανατολισμένης φύσεως, η κατώτερη εκπαίδευση έχει πολύ ευρύτερο σκοπό από το να μεταδώσει στο παιδί ξερές επιστημονικές γνώσεις. Κατά την ανώτερη εκπαίδευση είναι πια πολύ αργά για να δοθεί βάρος στην ηθοπλαστική πλευρά της Παιδείας, κάτι που είναι δουλειά των πρώτων βαθμίδων, όπως και το να διδάξει στο παιδί τόσο να σκέφτεται σωστά όσο και να εργάζεται σωστά, γνώσεις απαραίτητες για όλη του την ζωή. Πάντως ακόμα και να μην συμφωνεί κάποιος με την λογική που παρουσιάζω, ασφαλώς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο ρόλος των πρώτων εκπαιδευτικών βαθμίδων είναι λιγότερο σημαντικός από αυτόν της ανώτατης.

Αφού λοιπόν ο ρόλος της ανώτατης εκπαίδευσης δεν είναι σημαντικότερος από αυτόν όλων των προηγούμενων βαθμίδων και στις άλλες βαθμίδες τα ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα αναγνωρίζονται από το κράτος, γιατί δεν αναγνωρίζονται και τα ανώτατα ιδιωτικά ιδρύματα; Εγώ προσωπικά μόνο έναν λόγο μπορώ να φανταστώ και αυτός δεν έχει σχέση ούτε με υψηλά ιδανικά ούτε φυσικά με προστασία της Παιδείας στην χώρα μας. Αλλά δεν θα σας τον πώ, αντιθέτως θα σας αφήσω να τον μαντέψετε...

Δωρεάν Παιδεία και Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Το βασικό επιχείρημα για την μη αναγνώριση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων είναι ότι η Παιδεία στην χώρα μας πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε όλους. Η δωρεάν Παιδεία είναι το σύνθημα που βγάζει κάθε φορά μεγάλη μερίδα του κόσμου στους δρόμους, είναι η αιτία για καταλήψεις σε σχολεία και Πανεπιστήμια, και αποτελεί γενικότερα πεδίο κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων. Είναι όμως η Δημόσια Παιδεία πράγματι δωρεάν;

Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς θεσμούς. Τα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά του προγράμματα έχουν τόση ζήτηση που μόνο ένας στους δέκα περίπου γίνεται δεκτός. Όμως το Ανοικτό Πανεπιστήμιο έχει δίδακτρα και μάλιστα ιδιαιτέρως υψηλά. Όσον αφορά τα προπτυχιακά (τα μεταπτυχιακά είναι ακόμη ακριβότερα), το κάθε μάθημα κοστίζει 700 Ευρώ και για να αποφοιτήσει κανείς χρειάζεται 12 μαθήματα. Σύνολο 8.400 Ευρώ δηλαδή για το πτυχίο ενός Δημοσίου Πανεπιστημίου. Το διανοείστε; Ας σημειωθεί ότι το κόστος αυτό είναι της τάξεως των διδάκτρων των ιδιωτικών σχολών.

Παρένθεση: Η δικαιολογία του Ανοικτού Πανεπιστημίου για τα δίδακτρα, ότι αποτελούν τα έξοδα του κάθε μαθήματος για αλληλογραφία κτλ (λόγω του ότι οι φοιτητές φοιτούν στο ΑΕΠ εξ αποστάσεως) είναι τουλάχιστον γελοία. Τι έξοδα είναι αυτά από την στιγμή που η όλη δουλειά γίνεται μέσω Διαδικτύου; Αλλά και για την αλληλογραφία, δικαιολογείται ένα τεράστιο ποσό; Έστω ότι για κάθε μάθημα το τμήμα αποτελείται από 30 φοιτητές (υποψιάζομαι ότι αποτελείται από ακόμα περισσότερους), τα έξοδα του τμήματος είναι 700 * 30 = 21.000 Ευρώ δηλαδή;; Ούτε μικρό παιδί δεν θα το πίστευε αυτό...

Άρα λοιπόν την ίδια στιγμή που χαλάει κυριολεκτικά ο κόσμος για να μην αναγνωριστούν τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ώστε να παραμείνει η Παιδεία δωρεάν για όλους, την ίδια ακριβώς στιγμή κανένας απολύτως δεν παραπονιέται για κάτι που είναι εντελώς απαράδεκτο: υψηλότατα δίδακτρα σε ένα Ανώτατο Δημόσιο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Περισσεύει φαίνεται η υποκρισία σε πολλούς, καθιστώντας σαφές ότι κανένας από αυτούς δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για την Παιδεία, και ότι η όλη φασαρία γίνεται με πρόσχημα την προστασία της δωρεάν Παιδείας αλλά για τελείως διαφορετικούς λόγους.

Ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι; Αυτό είναι καθαρό και ξάστερο: η αύξηση του ανταγωνισμού για τις θέσεις του Δημοσίου. Το κράτος λοιπόν μας κοροϊδεύει κατάφατσα και κανένας δεν αντιδράει, απλά επειδή κανένας δεν νοιάζεται. Κανένας δεν νοιάζεται ούτε για την Παιδεία ούτε για την αδικία, το μόνο που μας νοιάζει είναι δυστυχώς ο εαυτούλης μας και το συμφέρον μας.

Περί Κομματικών Νεολαίων

Όλοι αναγνωρίζουν την αξία της Παιδείας και αγωνιούν – στα λόγια – για αυτήν. Η λογική όμως ορίζει πως όταν αγωνιάς για την Παιδεία ή οτιδήποτε άλλο, το πρώτο σου μέλημα είναι να βρείς λύση για τα σημαντικότερα προβλήματα (και στην συνέχεια για όλα τα προβλήματα, ει δυνατόν) που την ταλανίζουν. Ένα από τα βασικότερα αυτά προβλήματα είναι οι κομματικές νεολαίες.

Οι κομματικές νεολαίες είναι ένας θεσμός πρωτοφανής – από όσο γνωρίζω εγώ τουλάχιστον – στον πολιτισμένο κόσμο (και ίσως σε ολόκληρο τον κόσμο) και ιδιαίτερα καταστροφικός. Πολύ θα ήθελα να μου εξηγήσει κάποτε κάποιος τι θέση έχουν οι νεολαίες αυτές μέσα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μέσα στα Πανεπιστήμια υποτίθεται ότι οι νέοι πάνε για να μορφωθούνε και όχι για να κομματικοποιηθούνε (ούτε καν πολιτικοποιηθούνε). Με αυτόν τον τρόπο το σύστημα της ανώτατης εκπαίδευσης μετατρέπεται σε κομματικά φυτώρια, τα οποία μάλιστα φυτώρια παράγουν καρπούς του χειρίστου είδους.

Το θέμα δεν θα μας ενδιέφερε τόσο πολύ, αν ο θεσμός αυτός – παρόλο που είναι από την φύση του αρνητικός – δεν αποτελούσε άχθος βαρύ για την λειτουργία του Πανεπιστημίου. Προβλήματα, ανασταλτικοί παράγοντες προόδου, εστίες διαφθοράς κ.α. είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς με τους οποίους θα μπορούσε κανείς να στολίσει τις ομάδες αυτές. Οι διευκολύνσεις στα μέλη των ομάδων αυτών είναι γνωστές: διαρροή των θεμάτων των εξετάσεων, παροχή απεριόριστων απουσιών, υψηλές βαθμολογίες που μοιράζονται αφειδώς και μάλιστα σε μαθήματα όπου δεν πατάνε καν, και άλλα πολλά.

Η ειρωνεία είναι ότι όλοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους διαμαρτυρόμενοι για υποβάθμιση της Παιδείας, χωρίς όμως να λένε ούτε κουβέντα για τις κομματικές νεολαίες. Παραδόξως, για λιγότερα σημαντικά θέματα στην παιδεία οι αντιδράσεις είναι απείρως εντονότερες. Προκλητική είναι και η υποκρισία των πολιτικών κομμάτων, καθώς αρνούνται να αφαιρέσουν ένα σημαντικό βραχνά από την δημόσια Παιδεία για μικροκομματικά οφέλη. Που στο κάτω κάτω της γραφής όλα τα κόμματα έχουν κομματικές νεολαίες, άρα καταργώντας τες δεν θα υπήρχε συγκριτικό μειονέκτημα ενός κόμματος έναντι των άλλων.

Όποιος πιστεύει ότι έχει πραγματικό ενδιαφέρον για την Παιδεία στον τόπο μας, θα πρέπει να κινήσει γή και ουρανό για να φύγει η σαπίλα αυτή από τα Πανεπιστήμιά μας. Και όποιος πιστεύει ειλικρινά ότι το βασικό πρόβλημα της παιδείας είναι ότι δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κονδύλια από το κράτος, πλανάται πλάνην οικτρά. Όχι ότι δεν είναι και αυτό ένα πρόβλημα, αλλά υπάρχουν πολλά και πολύ σημαντικότερα που έχουν προτεραιότητα.

Ιδιωτική Παιδεία

Εξαιρετικά έντονες είναι οι αντιδράσεις μία μερίδας κόσμου για την αναγνώριση των ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Άσχετα με τι ισχυρίζεται ο καθένας, ας προσπαθήσουμε σήμερα να εντοπίσουμε τα αίτια από τα οποία πηγάζει η αντίδραση αυτή και να τα αναλύσουμε.

Πρώτα από όλα, πιστεύω ότι το καλύτερο μέρος για να ξεκινήσουμε τον προβληματισμό μας είναι το πρακτικό κομμάτι της όλης υπόθεσης, έτσι θα μπορέσουμε αναπόφευκτα να οδηγηθούμε σε πιο σωστά συμπεράσματα. Εντοπίζοντας δηλαδή τις πρακτικές διαφορές σε δικαιώματα του απόφοιτου του Δημοσίου Πανεπιστημίου με αυτόν του Ιδιωτικού. Η πρώτη διαφορά είναι ότι ο δεύτερος δεν μπορεί να πάρει αναβολή για τον στρατό, αλλά αυτό προφανώς είναι αδιάφορο για τον κόσμο που αντιδράει. Τι μένει; Ότι ο απόφοιτος του Ιδιωτικού δεν μπορεί να εργαστεί στο Δημόσιο. Υπάρχει κάποια άλλα πρακτική διαφορά σε δικαιώματα; Όχι. Άρα λοιπόν βρήκαμε πιο είναι το ζουμί της υπόθεσης, το μονοπώλιο στις θέσεις εργασίας του Δημοσίου. Για αυτό γίνεται όλη η μάχη

Ξεδιπλώνοντας την σκέψη μου, θα ήθελα εδώ να κάνω μία μικρή παρένθεση για να αναφέρω πόσο αντιφατικό είναι το γεγονός ότι η αριστερή μερίδα των φοιτητών, αυτοί δηλαδή που θεωρητικά είναι υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης (διότι αυτοί αποτελούν την πλειοψηφία που αντιδράει σε αυτό το ζήτημα), διεξάγουν τέτοιον λυσσώδη αγώνα για να διατηρήσουν τα άδικα προνόμιά τους. Άρα λοιπόν σκέτη μπουρδολογία και υποκρισία αποδεικνύεται η όλη στάση της νεολαίας της αριστεράς. Εκτός από μερικούς πραγματικά αγνούς και ιδεολόγους, όλοι οι υπόλοιποι είναι απλοί συμφεροντολόγοι, λύκοι ντυμένοι με προβιές που όταν διεκδικούν σκέφτονται σαν αριστεροί αλλά όταν διεκδικούν άλλοι από αυτούς τότε σκέφτονται με τον εντελώς αντίθετο τρόπο.

Κάτι που ακούγεται συχνά, είναι ότι η αναγνώριση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων μπορεί να υποβαθμίσει τα Δημόσια. Πραγματικά θα ήθελα κάποια στιγμή να μου το αναλύσει ένας Χριστιανός αυτό, διότι αδυνατώ να το καταλάβω. Με ποίον ακριβώς τρόπο θα υποβαθμιστούν με αυτό το σενάριο τα Δημόσια Πανεπιστήμια; Αφού αυτά θα συνεχίσουν να δουλεύουν, απλά θα αναγνωριστούν τα Ιδιωτικά (όπου αναγνώριση σημαίνει πρακτικά μόνο ότι ο απόφοιτός τους θα μπορεί να εργαστεί στον Δημόσιο τομέα) τα οποία ούτως ή άλλως υπάρχουν ήδη και λειτουργούν κανονικότατα.

Αξίζει να τονίσουμε εδώ μία λεπτομέρεια σημαντική. Οι φοιτητές που αντιδρούν στην αναγνώριση των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, δεν ζητούν να κλείσουν τα ιδρύματα αυτά, διότι ήδη υπάρχουν, ζητούν απλά να μην αναγνωριστούν. Άρα το θέμα ύπαρξης των Ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν υφίσταται, καθώς κανέναν δεν φαίνεται να ενδιαφέρει το αν θα συνεχίσουν να υπάρχουν ή όχι. Το θέμα είναι αποκλειστικά και μόνο η αναγνώριση από το κράτος. Συνεπώς μιλάμε για την ύψιστη υποκρισία, καθώς το ενδιαφέρον για την παιδεία αποδεικνύεται ψεύτικο. Διότι αν τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια ήταν πράγματι τέτοια απειλή για την παιδεία, θα ζητούσαν να κλείσουν γενικότερα.

Το άλλο αστείο επιχείρημα είναι ότι στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια μπορεί να πάει μόνο αυτός που μπορεί να διαθέσει τα ανάλογα κονδύλια, και άρα δεν υπάρχει ισότητα και δικαιοσύνη. Αυτό είναι πράγματι αλήθεια. Όμως εξίσου άδικο δεν είναι ότι το φροντιστήριο που προετοιμάζει τα παιδιά για τις πανελλήνιες, το σχεδόν απαραίτητο πλέον φροντιστήριο, κοστίζει πολλά στους γονείς; Εκεί, εφόσον δεν έχουν όλοι οι γονείς χρήματα για το φροντιστήριο, δεν υπάρχει αδικία; Αν κάποιος σκέφτεται ότι ένας χρόνος προετοιμασίας δεν είναι το ίδιο με τέσσερα, ας αναλογιστεί ότι δεν περνάνε όλα τα παιδιά τις πανελλήνιες με την πρώτη. Επιπλέον, ποια είναι η πραγματική και ρεαλιστική επιλογή ενός νέου που περνάει σε ένα πανεπιστήμιο στην επαρχία, όταν οι δικοί του δεν έχουν την δυνατότητα να του στέλνουν ένα σωρό χρήματα κάθε μήνα για ενοίκιο, φαγητό, κτλ;

Υφίσταται και ένα άλλα αρκετά πολύπλοκο ζήτημα με την αναγνώριση της Ιδιωτικής Παιδείας. Πώς είναι δυνατόν να μην αναγνωρίζουμε ξένα Πανεπιστήμια διεθνούς φήμης; Πώς είναι δυνατόν να μην αναγνωρίζονται τα Πανεπιστήμια του Stanford, Harvard, Columbia, MIT, Yale, Oxford, Cambridge, Glascow, Edinburgh, κτλ; Αυτά τα Πανεπιστήμια αναγνωρίζονται σε όλες τις πολιτισμένες χώρες σε ολόκληρη την υφήλιο. Για Πανεπιστήμια τέτοιου βεληνεκούς, η Ελληνική αναγνώριση θα έπρεπε να είναι άμεση και αυτονόητη, χωρίς ΔΙΚΑΤΣΑ και λοιπές ανοησίες. Θα πεί κάποιος ότι δεν είναι όλα τα ξένα πανεπιστήμια καλά. Πράγματι. Δεν χρειάζεται όμως να ασχοληθούμε καν με το ποια Πανεπιστήμια είναι καλά και ποια όχι. Στο εξωτερικό, γνωρίζει ο καθένας ποια Πανεπιστήμια είναι τα καλύτερα και ποια τα χειρότερα. Αφού αυτό το σύστημα λειτουργεί εκεί, μπορούμε να το ακολουθήσουμε και εδώ. Άλλωστε δεν υπάρχουν καλύτερες και χειρότερες Δημόσιες σχολές; Και όλοι γνωρίζουμε πάνω κάτω ποιές είναι ποιές.

Ο ανταγωνισμός είναι κατά κοινή ομολογία καλό πράγμα. Ο ανταγωνισμός μεταξύ Δημοσίων και Ιδιωτικών Πανεπιστημίων είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος να αρχίσει η Δημόσια Παιδεία να παρουσιάζει σημαντική βελτίωση. Διότι ο εκάστοτε εργοδότης θα έχει πλέον δύο επιλογές. Ακόμα και στον Ιδιωτικό τομέα έτσι συνέβαινε ανέκαθεν. Ο καλύτερος παίρνει την θέση, τόσο απλά. Δεν υπήρξε ποτέ θέμα προτίμησης προς τους απόφοιτους του Ελληνικού Πανεπιστημίου, ούτε προς τους απόφοιτους των ξένων Ιδρυμάτων. Το ίδιο πράγμα πρέπει να γίνει κάποια στιγμή και στον Δημόσιο τομέα.

Ελλάς και Παιδεία

Από που να αρχίσω και που να τελειώσω... Από τους καθηγητές που είναι απαράδεκτοι; Από τα κομματόσκυλα των φοιτητικών νεολαιών; Από το ανθελληνικό υπουργείο α-παιδείας; Ή από τους απαράδεκτους γονείς; Δυστυχώς για ένα πολύ σημαντικό ποσοστό (αν όχι την πλειοψηφία δυστυχώς) ισχύουν τα εξής:

1. Οι καθηγητές είναι απλοί δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ θα έπρεπε να είναι κάτι πολύ περισσότερο. Πολεμάνε οποιαδήποτε αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα η οποία δεν τους συμφέρει, παίρνοντας με το μέρος τους τα κουτορνίθια τους μαθητές. Όσον αφορά την ποιότητα, παντού υπάρχουν καλύτεροι και χειρότεροι, αλλά μερικοί είναι τόσο χειρότεροι που θα έπρεπε να απομακρυνθούν. Αλλά πώς; Σιγά μην επιτρέψουν να υπάρξει έλεγχος. Θα βάλουν τα χεράκια τους να βγάλουν τα ματάκια τους;

Πρός τους μαθητές: Δεν αρκεί να αγωνίζεσαι κύριος, πρέπει και να ξέρεις για τι αγωνίζεσαι, αλλιώς ο άλλος θα σε χρησιμοποιήσει πρός όφελός του... Καλοί οι αγωνιστές αλλά ακόμα καλύτεροι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι.

2. Για τις κομματικές νεολαίες τι να πώ; Χρειάζεται; Δεν ξέρουμε πως η συντριπτική πλειοψηφία (γιατί υπάρχουν και μερικοί αφελείς) είναι μέσα για το προσωπικό κέρδος; Άλλοι για να πάρουν τα θέματα των εξετάσεων (και μην μου πεί κανείς πως δεν συμβαίνουν αυτά γιατί θα τσακωθούμε ΠΟΛΥ άσχημα), άλλοι για να βρούν γκόμενα, άλλοι για προσωπική προβολή κτλ κτλ; Και μην μου πείτε πως είναι θέμα ιδεολογίας. Ποιός έχασε την ιδεολογία για να την βρούν αυτοί οι χαμένοι; Οι κομματικές νεολαίες ΠΡΕΠΕΙ να απαγορευτούν ΑΜΕΣΩΣ, το μόνο που κάνουν είναι να παράγουν ρουφιανάκια και δουλάκια. Αλλά ποιός θα τις απαγορεύσει; Ο μόνος που μπορεί είναι αυτός που ευνοείται από την ύπαρξή τους, τα κόμματα δηλαδή.

3. Οι φοιτητές είναι λογικό να μην θέλουν κάποιες αλλαγές όπως π.χ. τα ιδιωτικά πανεπιστήμια (παρόλο που αν οι ίδιοι ήταν σε ιδιωτικές και όχι δημόσιες σχολές θα υποστήριζαν τα εντελώς αντίθετα). Αυτό όμως είναι ένα ζήτημα στο οποίο υπάρχει πραγματική διαφωνία. Αλλά κάποιες αυτονόητες αλλαγές (όπως η απομάκρυνση των αιώνιων φοιτητών) παρόλο που μπορεί να μην τους συμφέρει (όχι όλους τους φοιτητές, αλλά μόνο τους μη σοβαρούς από αυτούς) δεν θεωρείται σωστή;; Και μην πεί κανείς την βλακεία πως μπορεί κάποιος να δουλεύει. Άλλο το να παίρνεις λίγα μαθήματα και να περνάς, και άλλο να παίρνεις πολλά και να μην περνάς σε κανένα. Άρα ζητάνε βελτίωση της παιδείας αλλά μόνο στα λόγια. Εκεί που πρέπει να κάνουν θυσίες τα ξεχνάνε όλα. Μόνο να βρούμε λόγο να φωνάζουμε. Μου θυμίζει τις συνελεύσεις που κάναμε στο 5μελές του σχολείο "Τι θα ζητήσουμε; Ε τα κλασικά μωρέ, περισσότερη καθαριότητα και καλύτερες υποδομές. οκ τελειώσαμε". Η πραγματικότητα είναι πως κατά βάθος ούτε οι ίδιοι οι φοιτητές δεν νοιάζονται γιατί είναι εν μέρει βολεμένοι. Για το κατάντημα της παιδείας οι φοιτητές είναι για μένα εξίσου υπεύθυνοι με όλους τους άλλους (καθηγητές, γονείς, κράτος).

4. Οι γονείς! Άλλοι από εκεί... (κυρίως οι μανάδες). Να μην κουραστεί το παιδάκι μου, μην μου πάθει τίποτα το μαμμόθρεφτο. Άμα δεν κοπιάσει το παιδάκι σου κυρά μου, πως θα γίνει άνθρωπος;; Αργία μήτηρ πάσης κακίας. Οι άλλοι που κουράστηκαν δηλαδή τι πάθανε; Χώρια που το μυαλό βελτιώνεται όσο το εξασκείς, αν δεν το χρησιμοποιείς συνηθίζει στο καθισιό. Γιατί νομίζετε πως στην Αμερική οι πλειοψηφία είναι βόδια; Επειδή έχουν κατώτερο DNA;; Επειδή η εκπαίδευση είναι χαμηλού επιπέδου. Επίσης, παλαιότερα ο γονέας έπαιρνε το μέρος του δασκάλου και όχι του παιδιού. Τώρα ακόμα και αν το φυντάνι τους έχει κάνει κάτι κακό θα το υπερασπίσουν Και θα το κάνουν ακόμα λέγοντας και ψέματα. Τι συνέπειες έχει αυτό και τι παράδειγμα δίνει στο παιδί;;

5. Για το κράτος δεν θα πώ κάτι γιατί δεν θέλω να συγχυστώ άλλο. Εξ' άλλου δεν νομίζω πως θα προέκυπτε διαφωνία σε αυτόν τον τομέα.

Όλα περιστρέφονται γύρω από την νοοτροπία "ότι είναι πιο εύκολο για το παιδί". Ε λοιπόν όχι, όπως ο δρόμος της αρετής και της κακίας από τον μύθο του Ηρακλή. Ο εύκολος δρόμος είναι συνήθως ο κακός. Υπάρχει κανείς που αμφισβητεί πως παλιότερα το επίπεδο μόρφωσης ήταν υψηλότερο; Όχι. Ωραία, τότε γιατί να μην εφαρμόσουμε ότι ίσχυε τότε; Εν μέρει τουλάχιστον.

Και κάτι τελευταίο, γιατί η αλήθεια πρέπει να λέγεται ακόμα και όταν είναι πικρή. Η πλειοψηφία δεν νοιάζεται πραγματικά για την παιδεία (ασχέτως με το τι ισχυρίζεται ο καθένας στα λόγια). Η κατάσταση θα αλλάξει αν και μόνο ενδιαφερθούν ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ αρκετοί άνθρωποι για αυτό το θέμα.