Δευτέρα 26 Μαΐου 2008

Αριστερά Συμπλέγματα

Αφορμή για αυτό το δημοσίευμα αποτέλεσαν μερικά αποσπάσματα από το βιβλίο του κ Σαραντάκου "Γλώσσα μετ' εμποδίων". Ο συγγραφέας παρόλο που προσπαθεί να είναι – ή να φανεί – αντικειμενικός, εντούτοις δεν μπορεί να αποκρύψει τις πραγματικές του τάσεις. Οι τάσεις αυτές δεν απέχουν από αυτές των υπόλοιπων δήθεν ορθολογιστών αριστεροκουλτουριάρηδων.


Με το περιεχόμενο του βιβλίου γενικά έχω πολλές ενστάσεις – παρόλο που οφείλω να ξεκαθαρίσω για να είμαι δίκαιος ότι λέει αρκετά σωστά και ενδιαφέροντα πράγματα – αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος. Εκεί που ενίσταμαι και θα ήθελα να σταθώ είναι σε κάποιες συγκεκριμένες λογικές / αντιλήψεις. Θεωρώ ότι οι δηλώσεις (τις οποίες θα αναλύσω παρακάτω) που εκφράζουν τις λογικές αυτές είναι όχι μόνο λανθασμένες αλλά και άδικες.


Αναφέρει ο συγγραφέας, προσπαθώντας να καταρρίψει τον σχετικό μύθο, ότι δεν είναι μόνο η Ελληνική γλώσσα στην οποία η λέξη "κύμα" παίρνει τόνο (περισπωμένη) που μοιάζει με κύμα, αλλά ότι και άλλοι λαοί (νομίζω οι Βιετκόνγκ αν θυμάμαι καλά) έχουν συμβολάκια παρόμοια με κύμα στην αντίστοιχη γραφή τους για την εν λόγω λέξη. Έναυσμα για την οργή του αποτέλεσε η φράση "Μόνο στην Ελληνική γλώσσα η λέξη κύμα παίρνει έχει και ένα κυματάκι για τόνο". Μέχρι εδώ όλα καλά και αληθή, έχω όμως μία απορία. Η φράση "μόνο στην Ελλάδα συμβαίνει αυτό" έχει κυριολεκτικό νόημα ή μεταφορικό? Όλοι μας έχουμε πεί – με αρνητική έννοια – κάποια στιγμή στην ζωή μας ότι κάτι συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Προφανώς όταν το λέμε αυτό ούτε να ισχύει μπορεί ούτε μπορούμε να γνωρίζουμε τι συμβαίνει σε ΟΛΕΣ τις άλλες χώρες του κόσμου. Παρόλα αυτά ο κ Σαραντάκος καταπιάνεται με κάτι το οποίο είναι θετικό για την χώρα μας, ενώ αμφιβάλλω ότι σπεύδει κάθε φορά να ασχοληθεί – και μάλιστα με τόσο μένος – με κάτι αντίστοιχο αρνητικό.


Σε παρόμοιο πνεύμα βρίσκεται και η δεύτερη παρατήρησή μου. Ο συμπαθής κατά τα άλλα κ Σαραντάκος μας αναφέρει ότι "βγάζει καντίλλες" όταν ακούει να λένε ότι κάτι (με θετική έννοια) συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Αναρωτιέμαι εγώ όμως το εξής, δεν θα έπρεπε να βγάζει και καντίλλες όταν ακούει και αρνητικές υπερβολές (π.χ. μόνο στην Ελλάδα είναι τόσο βρώμικοι οι δρόμοι ή μόνο στην Ελλάδα γίνονται σκάνδαλα, κτλ.) εφόσον βγάζει στις θετικές υπερβολές? Το λογικό είναι είτε να μας πειράζουν και οι αρνητικές και οι θετικές υπερβολές, είτε καμμία από τα δύο είδη υπερβολών. Είναι κακοήθεια να έχουμε δύο μέτρα και σταθμά για ίδιες περιπτώσεις. Άρα λοιπόν ποια είναι η μόνη λογική εξήγηση για κάποιον που συμπεριφέρεται έτσι? Απλά ότι έχει συμπλέγματα. Κάνουμε δηλαδή ότι μπορούμε για να μειώσουμε τους εαυτούς μας σε μία προσπάθεια να αποφύγουμε την καλλιέργεια αισθημάτων ανωτερότητας. Ο σωστός άνθρωπος (και όχι ο ψευτομετριόφρων) τονίζει και τα θετικά και τα αρνητικά, και τα αντιμετωπίζει πάντα αμφότερα επί ίσοις όροις.


Η πρόθεσή μου δεν είναι να αποτελέσει προσωπική επίθεση το κείμενο αυτό προς τον κ Σαραντάκο. Αντίθετα οι δηλώσεις του αποτελούν εφαλτήριο καυτηρίασης του γενικού τρόπου σκέψεως χιλιάδων – δυστυχώς πλέον – ανθρώπων. Αν ο κ Σαραντάκος επιθυμεί να απαντήσει, θα χαρώ πολύ να φιλοξενήσω στο ιστολόγιό μου τον δικό του αντίλογο.

2 σχόλια:

Νίκος Σαραντάκος είπε...

Αγαπητέ Αλέξανδρε,
σ' ευχαριστώ βέβαια που ασχολείσαι με το βιβλίο μου, αλλά δεν θα έβλαφτε να αφιέρωνες λίγο περισσότερη προσοχή στο διάβασμα.

Συγκεκριμένα, με κατηγορείς ότι:
Ο συμπαθής κατά τα άλλα κ Σαραντάκος μας αναφέρει ότι "βγάζει καντίλλες" όταν ακούει να λένε ότι κάτι (με θετική έννοια) συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Αναρωτιέμαι εγώ όμως το εξής, δεν θα έπρεπε να βγάζει και καντίλλες όταν ακούει και αρνητικές υπερβολές (π.χ. μόνο στην Ελλάδα είναι τόσο βρώμικοι οι δρόμοι ή μόνο στην Ελλάδα γίνονται σκάνδαλα, κτλ.) εφόσον βγάζει στις θετικές υπερβολές? Το λογικό είναι είτε να μας πειράζουν και οι αρνητικές και οι θετικές υπερβολές, είτε καμμία από τα δύο είδη υπερβολών. Είναι κακοήθεια να έχουμε δύο μέτρα και σταθμά για ίδιες περιπτώσεις. Άρα λοιπόν ποια είναι η μόνη λογική εξήγηση για κάποιον που συμπεριφέρεται έτσι? Απλά ότι έχει συμπλέγματα.

Όμως, αν διάβαζες λιγάκι πιο προσεχτικά το βιβλίο μου, ή, έστω, το αντίστοιχο άρθρο στη σελίδα μου, εδώ:
http://www.sarantakos.com/language/fidiakyma.html
θα έβλεπες ότι βγάζω σπυράκια (όχι καντήλες, ή εν πάση περιπτώσει όχι ανορθόγραφες καντίλλες) με όλες τις γενικεύσεις, θετικών τε και αρνητικών. Λέω συγκεκριμένα:

Από την άλλη όμως, βγάζω σπυράκια κάθε φορά που ακούω κάποιον να αποφαίνεται, με ύφος καρδιναλίου, ότι Η ελληνική γλώσσα είναι η μοναδική γλώσσα όπου… ή Η Ελλάδα είναι ο μόνος τόπος όπου… ή Μόνο στην Ελλάδα γίνονται αυτά… Προσοχή: με ενοχλούν εξίσου όσοι υμνούν το δήθεν μοναδικό χαρακτηριστικό της Ελλάδας και των ελληνικών, όσο και εκείνοι που το κατακεραυνώνουν. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση συνήθως πρόκειται για καραγενίκευση του χειρότερου είδους.

Επομένως, αν πρόσεχες περισσότερο θα απόφευγες τους βαριούς χαρακτηρισμούς για κακοήθεια και για συμπλέγματα, οι οποίοι, όταν στερούνται από κάθε αντικειμενική βάση, δυστυχώς επιστρέφουν σ' αυτόν που τους εκτόξευσε.

Ωστόσο, δεν ισχυρίζομαι πως κατέχω το αλάθητο, κι αν έχεις άλλα σημεία να επισημάνεις από το βιβλίο μου, ευχαρίστως να τα συζητήσουμε από το ιστολόγιό σου, ακόμα καλύτερα και με συμμετοχή κι άλλων.

Προς το παρόν, αυτά.

ν.σ.

Alexandros Angelis είπε...

Αγαπητέ φίλε, αν είσαι πράγματι ο Νίκος Σαραντάκος τότε έχω να σου πώ τα εξής:

Όταν έγραψα το κείμενο είχα μόλις διαβάσει το βιβλίο, επομένως θα μου επιτρέψεις να σου πώ ότι θυμάμαι, ή τουλάχιστον θυμόμουν όταν το έγραφα, πολύ καλά το πνεύμα από το οποίο διακατέχεται το βιβλίο σου.

Δεν ξέρω τι ακριβώς εξανθήματα βγάζεις, αλλά αντίθετα με αυτά που ισχυρίζεσαι, εγώ προσωπικά δεν βλέπω να σε ενοχλούν όλες οι υπερβολές... Όταν ένας τεράστιος κίνδυνος για την γλώσσα, η γραφή ελληνικών με λατινικούς χαρακτήρες από την νεολαία, δεν σε ενοχλεί τόσο όσο αν το διαμπερούς πρέπει να γίνει διαμπερές, δηλώνοντας μάλιστα ότι εσύ γενικά δεν βλέπεις κανέναν κίνδυνο για την γλώσσα, τότε τι να σου πω; Είναι σαν να γράφεις ένα βιβλίο για τους κινδύνους της γής και να μην αναφέρεις καν την αλλαγή του κλίματος.

Σε απασχολούν διάφορα θέματα, αλλά το να αναγράφεται σε γκαραζόπορτα το 'Μη Παρκάρετε' που είδα εχτές και πολλά άλλα παρόμοια, προφανώς ούτε σε ενοχλεί ούτε σου προκαλεί καντίλλες/καντήλες, σπυριά ή και οτιδήποτε άλλο. Διότι αν αυτό το σίχαμα, που δεν μπορείς καλά καλά να το ξεστομίσεις χωρίς να νιώσεις μία αηδία στο στόμα να σου χαλάει την γεύση, δεν σε ενοχλεί, τότε μάλλον είσαι σαν τον λύκο που έχει φορέσει την προβιά της αντικειμενικότητας προσπαθώντας να φανεί και αυτός σαν μέρος του κοπαδιού. Έλα όμως που η προβιά σου πέφτει λίγο μικρή και φαίνεται η ουρά...

Η γνώμη σου για την γλώσσα είναι η γνώμη ενός συγκεκριμένου χώρου. Ενός χώρου όπου το πραγματικό ενδιαφέρον για την γλώσσα δεν υφίσταται, αλλά προωθείται οποιαδήποτε γλωσσική αλλαγή που θα μας απομακρύνει από την καθαρεύουσα την οποία τόσο πολύ εχθρεύεσαι εσύ και οι ομοϊδεάτες σου. Η αποβολή του τελικού ν, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου το αποτέλεσμα είναι τραγελαφικό, είναι ένα από αυτά τα πράγματα που εσείς υποστηρίζετε. Για μένα όσο ακραίοι είναι κάτι άλλοι που ζητάνε να επαναφέρουμε την καθαρεύουσα, τόσο ακραίες είναι και οι δικές σας απόψεις.

Η αντικειμενικότητα σου όσο και ο χώρος στον οποίον ανήκεις φαίνονται ξεκάθαρα και από το κακόηθες, για μένα τουλάχιστον, σχόλιο που κάνεις για τον Καρατζαφέρη. Το ότι έκανε ένας λάθος είναι λόγος να τον χλευάσεις και να τον ειρωνευτείς; Μήπως εσύ δεν κάνεις λάθη; Μήπως υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος που δεν κάνει λάθη; Άρα λοιπόν εσύ είσαι που μειώνεις την αξία του κατά τα άλλα αξιόλογου συγγραφικού έργου σου, προσπαθώντας να υπονομεύσεις ανθρώπους και ιδεολογίες που δεν χωνεύεις.

Τέλος να σου πώ ότι ίσως δεν έχεις καταλάβει ότι όταν βγαίνεις προς τα έξω γράφοντας ένα βιβλίο ή διατηρώντας ένα ιστολόγιο, εκτίθεσαι στον κόσμο και συνεπώς είσαι ανοικτός σε κριτικές. Το θέμα είναι να προβληματιζόμαστε και από τις αρνητικές κριτικές, και να μην κοιτάμε μόνο τις θετικές. Εγώ μάλιστα δίνω βήμα από το δικό μου ιστολόγιο, μέσω των σχολίων, για τις κριτικές τρίτων. Αν πιστεύεις ότι παρεξήγησα τα λεγόμενά σου, τότε μάλλον ευθύνεσαι και εσύ για αυτό και πρέπει να φροντίζεις να είσαι πιο ξεκάθαρος.

Και στο κάτω κάτω της γραφής ο καθένας αναγνώστης μπορεί να διαβάσει και να κρίνει ποιος από τους δυό μας έχει δίκιο και ποιος άδικο. Οπότε μην εξάπτεσαι. Άλλωστε κανέναν βαρύ χαρακτηρισμό δεν εξέφρασα για σένα και ας καυτηρίασα τα λεγόμενά σου.

Αυτά τα ολίγα για τώρα.