Περί Ρατσισμού

Ρατσισμός σημαίνει να αντιμετωπίζουμε ανθρώπους διαφορετικών φυλών με διαφορετικό τρόπο, να κάνουμε δηλαδή διακρίσεις, αποκλειστικώς και μόνο βάσει της καταγωγής (ράτσας) τους. Ένα από τα πρώτα πράγματα που σου μαθαίνει η σύγχρονη κοινωνία είναι ότι κάτι τέτοιο είναι κακό. Μήπως όμως μερικές φορές είτε δεν είναι κακό είτε είναι αναγκαίο κακό;

Ας φανταστούμε ότι μία ωραία ημέρα το Ελληνικό κράτος αποφασίζει ότι η κάθε μία οικογένεια θα πρέπει να φιλοξενήσει για κάποιο χρονικό διάστημα έναν μετανάστη. Εάν λοιπόν έχει κάποιος να επιλέξει μεταξύ ενός Γάλλου, ενός Ρουμάνου, ενός Πακιστανού, ενός Αλβανού και ενός Μαύρου ποιον πιστεύετε ότι θα επιλέξει (ή ότι δεν θα επιλέξει); Προφανώς τον Γάλλο. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι επιλέγουμε τον Ευρωπαίο λόγω πιο συγγενικής κουλτούρας, αυτό δεν ισχύει και θα το αποδείξω αλλάζοντας λίγο την αρχική μας υπόθεση. Έστω ότι έχουμε λοιπόν την επιλογή να φιλοξενήσουμε έναν Αλβανό ή έναν Ιάπωνα. Δεν θα επιλέξουμε τον Ιάπωνα; Γενικότερα θα επιλέξουμε αυτόν που θεωρούμε λιγότερο επικίνδυνο για εμάς.

Η κρίσιμη ερώτηση λοιπόν είναι: πώς κρίνουμε ποιος είναι λιγότερο ή περισσότερο επικίνδυνος; Μα κρίνοντας από την τάση του συνόλου του πληθυσμού (φυλής) στον οποίο αυτό το άτομο ανήκει. Εάν δηλαδή από την εμπειρία μας (ΜΜΕ, συζητήσεις, προσωπικές μαρτυρίες, κτλ) γνωρίζουμε ότι π.χ. οι Πακιστανοί κλέβουν σε ποσοστό 20% ενώ οι Ιρανοί κλέβουν σε ποσοστό 2%, είναι δυνατόν να μην το εκλάβουμε ως κριτήριο επιλογής εφόσον πρόκειται για την προσωπική μας ασφάλεια; Υπάρχει έστω και ένας άνθρωπος σε αυτήν την περίπτωση που να επιλέξει τον Πακιστανό από την στιγμή που δεν έχει κάποιο άλλο κριτήριο επιλογής (π.χ. δεν τους γνωρίζει προσωπικά); Και φυσικά θα επιλέξουμε αυτόν από την φυλή με την χαμηλότερη επικινδυνότητα, διότι όταν πρόκειται για την προσωπική μας ασφάλεια τότε μόνο γινόμαστε ρεαλιστές και εγκαταλείπουμε τις αμπελοηθικολογίες.

Εάν κάποιος αναρωτηθεί εάν το ποσοστό εγκληματικότητας αλλάζει τόσο πολύ από λαό σε λαό η απάντηση είναι «σαφέστατα ναι». Ένα από τα άπειρα παραδείγματα που υπάρχουν είναι αυτό των Ρουμάνων. Όταν πάς στην Ρουμανία το πρώτο πράγμα που σου λένε από το ταξιδιωτικό γραφείο είναι να προσέχεις πολύ τα πράγματά σου διότι γίνονται πολλές κλοπές. Όποιος έχει πάει εκεί γνωρίζει ότι οι Ρουμάνοι είναι ταχυδακτυλουργοί και μπορούν να σου εξαφανίσουν το πορτοφόλι σου χωρίς να το πάρεις είδηση. Από την πολλή εξάσκηση φαίνεται ότι έχουν καλλιεργήσει ένα αξιοθαύμαστο ταλέντο. Μα και εδώ στην Ελλάδα δεν είναι τυχαίο ότι οι Ρουμάνοι είναι αυτοί που καλύτερα και από ακροβάτες σκαρφαλώνουν μέχρι και στους υψηλότερους ορόφους για να ληστέψουν διαμερίσματα, κάτι που κλέφτες άλλης καταγωγής απλώς αδυνατούν να κάνουν. Εάν λοιπόν προσέχεις πιο πολύ τα πράγματά σου όταν είσαι στην Ρουμανία σημαίνει ότι είσαι ρατσιστής ή ότι όλοι ανεξαιρέτως οι Ρουμάνοι είναι κλέφτες; Φυσικά όχι. Είναι απλά θέμα πιθανοτήτων, προσέχεις δηλαδή περισσότερο εκεί που ξέρεις ότι κινδυνεύεις και περισσότερο.

Γενικότερα όταν δεν γνωρίζουμε τον χαρακτήρα κάποιου τον κρίνουμε από ότι πληροφορία διαθέτουμε, π.χ. από την εμφάνισή του. Όταν αρχίσουμε να τον γνωρίζουμε τότε είναι που οι αρχικές μας – ελλειπείς και ενδεχομένως άδικες – εντυπώσεις θα παραμεριστούν για να αντικατασταθούν από τα νέα δεδομένα. Είναι κακό λοιπόν να κρίνουμε τους ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε βάσει της φυλής τους όταν δεν έχουμε κανένα άλλο κριτήριο; Προφανώς όχι, διότι ενδεχομένως η κρίση αυτή να μας προστατεύσει. Είναι δίκαιο αυτό για εκείνον που κρίνουμε; Όχι, διότι ενδεχομένως να τον αδικούμε. Αλλά πώς αλλιώς μπορεί να γίνει εφ’ όσον έτσι είναι η ανθρώπινη φύση αλλά και η ίδια η λογική των πιθανοτήτων; Δυστυχώς μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά, σκληρός κανόνας της φύσης αλλά αληθινός. Όπως αν κάποιος κατάγεται από μία οικογένεια απατεώνων, οι γύρω του θα έχουν άδικο να είναι καχύποπτοι μαζί του; Αυτό όμως σημαίνει ότι θα πρέπει να αρχίσει να μεμψιμοιρεί ή ότι αντιθέτως θα πρέπει να αγωνιστεί ακόμα πιο σκληρά για να αποδείξει ποιος πραγματικά είναι;